උඳුවප් පොහොය හා ශ්‍රී ලංකාවේ ඓතිහාසික ඉතිහාසය
උඳුවප් පොහොය, ශ්‍රී ලංකාවේ ඓතිහාසික, ආගමික හා සංස්කෘතික වටිනාකමින් යුතු දිනයකි. මෙය ඉන්දියාව හා ශ්‍රී ලංකාව දෙරටවල් අතර ආගමික හා සමාජ සම්බන්ධතා ශක්තිමත් කළ අනූපමය දිනයකි. දීපවංසය හා මහාවංසය යන ඉතිහාසගත ග්‍රන්ථයන්හි සඳහන් වන්නේ උඳුවප් පොහොය දිනේ සිදු වූ විශේෂ අවස්ථා කිහිපයක් පිළිබඳව ය.
එනම්:
1. ශ්‍රී මහා බෝධීන් වහන්සේගේ ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණීම
ශ්‍රී මහා බෝධීන් වහන්සේගේ දක්ෂිණ ශාඛාව සංඝමිත්තා මහ රහත් තෙරණිය ප්‍රමුඛ භික්ෂුණීන්ගේ දූත මණ්ඩලයක් විසින් ශ්‍රී ලංකාවට වැඩම කරවන ලදී. එය දේවානම්පියතිස්ස රජුගේ ආරාධනය මත අගනුවර අනුරාධපුරයට රැගෙනවිත් මහමෙව්නාව උයනේ රෝපණය කරන ලදී.
බෝධීන් වහන්සේ ලංකාවට රැගෙන එන මොහොතේ ආරම්භ වූ උත්සව පෙරහැර බෝධි රෝපණය දක්වා උද්යාන උත්සවයක් ලෙස සිදු කරන ලදී.
2. භික්ෂුණී සමාජයේ ආරම්භය
ඉන්දියාවේ මහා සංඝයා හා සමාන භික්ෂුණී සමාජයක් ලංකාවේ පිහිටුවන ගෞරවයද උඳුවප් පොහොය සමග සම්බන්ධ වේ.
සංඝමිත්තා තෙරණිය, දේවානම්පියතිස්ස රජුගේ ආරාධනයට අනුව ලංකාවට පැමිණිය මොහොතේ, අනුලා දේවිය ඇතුළු අනුරාධපුර නුවර කාන්තා පිරිසක් භික්ෂුණී සමාජය සඳහා ප්‍රථම වරට වැළඳ ගැනීමට පවිත්‍ර වූහ.
3. බෝධි පූජා සහ පුරාණ උත්සවය
බෝධි රෝපණය හා අභිනව බෝධි පූජා පුරාණ සිංහල සම්ප්‍රදායෙහි අසිරිමත් දින උත්සවයක් විය.
බෝධි පූජා මඟින් ශ්‍රී ලාංකික ආගමික විශේෂත්වය විදහා දැක්වෙයි. මහා බෝධි පූජාවක් සඳහා රජුන්, රට වැසියන් හා ආගමික සම්ප්‍රදාය නියෝජනය කරමින් විශාල පිරිසක් සහභාගි වීම තුලින් මෙම උත්සවය දීප්තිමත් විය.
4. භික්ෂුණී සමාජයේ විශාලත්වය සහ පරමාර්ථය
උඳුවප් පොහොය දිනයෙන් ආරම්භ වූ භික්ෂුණී සමාජය පරාක්‍රමබාහු රජුගේ යුගය දක්වා දීප්තිමත් ව කටයුතු කරනු ලැබීය.
ඉන්පසු, චීනයටත් භික්ෂුණීන්ගේ දූත මණ්ඩලය මඟින් සිදුවූ එහි ව්‍යාප්තිය තවදුරටත් ඉහළ ගියේ ය.
උඳුවප් පොහොය උත්සවයෙහි විශේෂත්වය
- පෙරහැර සහ කලාකෘතිය:
බෝධීන් වහන්සේ වැඩමවීමේ දී ආදර්ශයක් වූ පුද පෙරහැරේදී තොරණ, ගී, නැටුම්, හේවිසි වාදන යනාදී කලාකෘතිවලින් උත්සවය සරසනු ලැබීය.
- පැරණි රාජ්‍ය පාලනයේ ප්‍රතිඵල:
රාජ්‍ය පාලකයන් විශේෂයෙන් ම උඳුවප් පොහොය වෙනුවෙන් විශේෂාංගයන් සංවිධානය කළහ.
උඳුවප් පොහොය දිනයට අදටත් ශ්‍රී ලාංකික භික්ෂූන් වහන්සේලා සහ ජනතාවගේ ආගමික, සංස්කෘතික ජීවිතයේ ගෞරවය සහ පැරණි මතකයන් ජීවමාන කරයි.
සටහන –
කොලින් හරිශ්චන්ද්‍ර
